Halemba wraz z Kłodnicą i Starą Kuźnicą związana jest ze starodawnym hutnictwem żelaza. W 1394 roku na południowym brzegu rzeki Kłodnicy została uruchomiona kuźnica żelaza, określana jako „Stara”. Dała ona początek osadom Kłodnicy i Starej Kuźnicy.
Osada Halemba powstała przy podobnej kuźnicy żelaza, założonej w pierwszej połowie XV wieku, ale na północnym brzegu rzeki Kłodnicy. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska rodu kuźniczego.
W 1718 roku na terenie Halemby, w miejscu dawnej kuźnicy, zbudowano wielki piec opalany węglem drzewnym, drugi tego rodzaju piec na Górnym Śląsku.
Na przełomie XIX i XX wieku spośród trzech wymienionych osad dominować zaczęła Halemba. Złożyło się na to kilka czynników, między innymi szybki przyrost ludności ze względu na rozwijający się przemysł w pobliskim Wirku, Bielszowicach i Kochłowicach, budowę w latach 1889–1890 kościoła Matki Boskiej Różańcowej, otwarcie w 1914 roku nowej, dużej, jak na owe czasy, szkoły, a także położenie Halemby przy trasie przelotowej z Bytomia w kierunku południowym.
Samodzielność administracyjna Halemby i Kłodnicy zakończyła się na początku 1951 roku, a miejscowość stała się częścią miasta Nowy Bytom. W 1954 roku również Stara Kuźnica stała się częścią Nowego Bytomia. W ten sposób powstała rozległa dzielnica obejmująca właściwą Halembę, Kłodnicę i Starą Kuźnicę. Od 1959 roku Halemba stanowi jedną z dzielnic Rudy Śląskiej.
Trasa: ul. 1 Maja (kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej, pałacyk klasycystyczny) – ul. Graniczna (młyn nad Kłodnicą) – ul. 1 Maja – ul. Leśna (kościół pw. Bożego Narodzenia) – ul. 1 Maja – ks. Piotra Skargi ( Podobóz KL Auschwitz III, zameczek leśny) – ul. księcia Józefa Poniatowskiego – ul. Ignacego Kaczmarka (kapliczka pw. św. Józefa) – ul. Kochłowicka (kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego)