Ruda jest najstarszą dzielnicą miasta. Wyłania się z mroku dziejów ok 1300 roku, jako wieś należąca do biskupa wrocławskiego. Czasy średniowiecza przypomina nam zachowany układ urbanistyczny lokacyjnej wsi. Nazwa miejscowości wskazuje na eksploatacje na tym terenie rud żelaza. Przez wieki Ruda niemal nie wyszła poza założenie średniowieczne. Prawdziwy rozwój miejscowości rozpoczął się na przełomie XVIII i XIX wieku, a zapoczątkowała go rewolucja przemysłowa. Bogate złoża węgla oraz starania właścicieli Rudy z rodów Stechowów i Ballestremów zmieniły niewielką wioskę w prężny i bogaty ośrodek przemysłowy. Postacią najbardziej zasłużoną dla Rudy był Karol Godula. Dziś Ruda stanowi unikalny przykład osady robotniczej i można w niej odnaleźć ślady rozwoju od średniowiecza 1869 roku z 1869 roku z do połowy XX wieku.
Trasa: ul. Wolności (dworzec kolejowy) – ul. Ballestremów – ul. Piastowska – ul. Joachima Achtelika – ul. Jana Matejki – ul. Szyb Bartosza - pl. Żwirki i Wigury – ul. Wolności – ul. Kościelna – ul. Wincentego Janasa – ul. Wolności
Ciekawe obiekty poza centrum miejscowości:
Szyb Mikołaj z elektryczną maszyną wyciągową z 1912 roku (ul. Szyb Walenty)
Osiedle robotnicze Karl Emmanuel – kwartał między ulicami Wolności, Raciborską i Zabrzańską
Rudzka Kuźnica – osiedle i park po szpitalu spółki brackiej (ul. Sobieskiego)